Door aanklikken kunt u de diagrammen vergroten!De Keizerin Kn gaat als Toren of Paard.
Opgaven met een asterisk (*) zijn moeilijker dan gemiddeld.
De matvoering van Koning + Keizerin tegen Koning is natuurlijk triviaal omdat de Keizerin gaat als Toren of Paard, en de matvoering met een Toren is elementair. Het wordt moeilijker wanneer de Koning-alleen hulp krijgt: Wint Koning + Keizerin tegen Koning + Paard? En zo ja, hoe moet je dat spelen? En hoe zit het met Koning + Keizerin tegen Koning + Loper? Het is natuurlijk een stuk makkelijker wanneer de mat te zetten Koning al bijna in een hoek staat. In de volgende stellingen 1 en 2 geven we voorbeelden van zulke situaties. De matvoering is dan niet moeilijk meer.
Stelling Keizerin 1
Wit: K e6, Kn f1 (2 stukken)
Zwart: K g7, P g6 (2 stukken)
Door aanklikken kunt u de diagrammen vergroten!
Wit: K e6, Kn f1 (2 stukken)
Zwart: K g7, L c2 (2 stukken)
Wit: K b1, Kn e1 (2 stukken)
Zwart: K g8, T a5 (2 stukken)
Ook in de volgende stellingen 4 en 5 neemt de Keizerin het op tegen een Toren.
Wit: K d6, Kn d5 (2 stukken)
Zwart: K b8, T c1 (2 stukken)
Wit: K d6, Kn e1 (2 stukken)
Zwart: K g8, T g7 (2 stukken)
Wit: K a4, Kn d4 (2 stukken)
Zwart: K h8, Kn g7 (2 stukken)
Wit: K h1, Kn f1 (2 stukken)
Zwart: K h7, Kn g7 (2 stukken)
Wit: K h2, Kn f2, f6, g2 (2+2 stukken)
Zwart: K g8, Kn e8, f7, g5, h4 (2+3 stukken)
Wit: K f4, Kn h8, L c5, d4 (3+1 stukken)
Zwart: K f6
Wit: K d3, Kn a8, V h5 (3 stukken)
Zwart: K e5
Wit: K g1, Kn a8, T a3, T c2, b2, c3, d3, g2, h2 (4+5 stukken)
Zwart: K h6, D c6, Kn f4, b6, c7, d6, g5 (3+4 stukken)
Wit: K a2, Kn f1, Ps f2, L d1, b2, b3, c4, d3, e2, h3 (4+6 stukken)
Zwart: K h8, D g5, Kn f8, L c7, b7, c6, d4, e6, h4 (4+5 stukken)
Wit: K g2, T c1, Kn c3, P f3, b2, e2, f2, g3, h4 (4+5 stukken)
Zwart: K a7, Ps f7, T h8, L d5, P d4, b6, d6, e5, g7, h5 (5+5 stukken)
Wit: K a2, A d4, T f7, P a3, P f1, a4, c4, d2, e2, h2 (5+5 stukken)
Zwart: K h7, Kn b8, Ps g7, T g8, P h5, a7, c6, e6, h4 (5+4 stukken)
Wit: K h1, Kn b7, L h3, P d5, a3, d2, g5, h4, h6 (4+5 stukken)
Zwart: K g8, Kn f8, L b8, P d3, a6, e5, g6, h7 (4+4 stukken)
Wit: K h1, Kn b7, T b3, P e1, P g2, b4, e4, f3, h2, h6 (5+5 stukken)
Zwart: K h8, Kn g5, T c4, T c6, P h5, b5, d4, e5, h7 (5+4 stukken)
Wit: K g1, Kn d2, T f1, L h1, P d5, P h2, a2, b3, f4 (6+3 stukken)
Zwart: K e8, Kn h8, T a8, L f8, P b5, a6, b6, c7, e6, f7, g7 (5+6 stukken)
Wit: K g2, Kn e5, Ps d8, P f1, b3, f2, g3, h2 (4+4 stukken)
Zwart: K h8, Kn d1, Ps d5, P b5, a6, b4, c7, d7, e4, g7, h6 (4+7 stukken)
Bij de volgende stellingen 20-25 wordt een groep van gelijksoortige opgaven gegeven waarin steeds de Keizerin met Loper en Koning samenwerkt.
Stelling Keizerin 20
Wit: K b1
Zwart: K h8, Kn b6, L b5 (3 stukken)
Wit: K d3, Kn h7, L a4 (3 stukken)
Zwart: K f5, e6 (1+1 stukken)
Wit: K e3, Kn h7, L a6, h2 (3+1 stukken)
Zwart: K f5, e6 (1+1 stukken)
Wit: K e3, Kn h7, L b5, d4 (3+1 stukken)
Zwart: K f5, e7 (1+1 stukken)
Wit: K e3, Kn h7, L e8, h2 (3+1 stukken)
Zwart: K f5, e7 (1+1 stukken)
Wit: K f1, Kn h6, L f8, d3, e2 (3+2 stukken)
Zwart: K f4, e6 (1+1 stukken)
• Oplossing 1W
1. Kn f1-f7+, K g7-g8 2. K e6-f6, P g6-h8 (of f4) 3. Kn f7-h6+, K g8-f8 4. Kn h6xh8+ mat
• Oplossing 2W
1. Kn f1-g3+
A 1. …, L c2-g6
2. Kn g3-g5, K g7-h6
3. K e6-f6, L g6-h5
4. Kn g5-f5+ enz.
B 1. …, K g7-h6
2. K e6-f6, K h6-h7
3. Kn g3-h3+, K h7-g8
4. Kn h3-h6+, K g8-f8
5. Kn h6-h8+ mat
• Oplossing 3W1
1. Kn e1-e7+
A 1. …, K g8-h8
2. Kn e7-f7+, K h8-g8
3. Kn f7-d8+, K g8-h7
4. Kn d8-b7+ wint de Toren
B 1. …, K g8-f8
2. Kn e7-d7+
3. Kn d7-b8+ en
4. Kn b8-b7+ wint de Toren
• Oplossing 3W2
Met de zwarte Toren op a6 wint Wit op dezelfde manier als in opgave 3W1. Als de Toren op a7 of a8 staat, komt Wit niet verder dan eeuwig schaak zodat het remise is
• Oplossing 4W
1. Kn d5-b4+
A 1. …, K b8-a8
2. Kn b4-a2+ en wint de Toren
B 1. …, K b8-c8
2. Kn b4-b6+, K c8-d8
3. Kn b6-b8+, T c1-c8
4. Kn b8-d7+, K d8-e8
5. Kn d7-f6+, K e8-d8
6. Kn f6-f8 of g8 + mat !
(Ook 5. Kn d7-h7 leidt tot winst)
• Oplossing 5W
1. Kn e1-e8+
A 1. …, K g8-h7
2. Kn e8-f6+, K h7-h8
3. Kn f6-f8+, T g7-g8
4. Kn f8-f7+ mat
B 1. …, K g8-f7
2. Kn e8-e7+
a 2. …, K f7-f8
3. Kn e7-e6+, K f8-f7
4. Kn e6-h6+, K f7-f8
5. Kn h6-h8+, T g7-g8
6. Kn h8-h7+, K f8-e8
7. Kn h7-f6+, K e8-d8
8. Kn f6xg8+ mat
b 2. …, K f7-f6
3. Kn e7-e6+, K f6-f7
4. Kn e6-f4+, K f7-e8 of g8
5. Kn f4-f6+ enz.
• Oplossing 7W1
Wit bereikt niet meer dan remise:
1. Kn d4-d8+, K h8-h7 (vooral niet 1. …, Kn g7-g8 2. Kn d8-f7+ mat !) 2. Kn d8-f8+, K h7-h6 3. Kn f8-f6+, K h6-g5
• Oplossing 7W2
Met de witte Keizerin op f4 is de winst eenvoudig:
1. Kn f4-f8+, Kn g7-g8 2. Kn f8-f7+ mat
• Oplossing 8W
1. Kn f1-f6+, K h7-h8 2. Kn f6-f8+, Kn g7-g8 3. Kn f8-f7+ mat
• Oplossing 8Z
1. …, Kn g7-h5+ 2. Kn f1-h2 met afruil of 2. K h1-g1, Kn h5-h3+ 3. K g1-g2 en Zwart komt niet verder
• Oplossing 9W
1. Kn f2-g4 (of f5)
A 1. …, Kn e8-e6
2. Kn g4-h6+, K g8-f8
3. Kn h6-h8+ mat
B 1. …, K g8-h7
2. Kn g4xg5+, K h7-h6
3. Kn g5-g4+, K h6-h7
(3. …, K h6-h5 4. Kn g4-g7+)
4. Kn g4xh4+, K h7-g8
5. Kn h4-h6+, K g8-f8
6. Kn h6-h8+ mat
• Oplossing 9Z
1. …, Kn e8-e3 en Wit heeft geen matmogelijkheid meer: 2. Kn f2-d2, K g8-h7 3. Kn d2-d8, K h7-g6 of 2. …, Kn e3-g4+ 3. K h2-g1, Kn g4xf6 en Zwart wint
• Oplossing 10W
1. d4-d5, K f6-g7 2. L c5-d4+ mat
• Oplossing 11W
1. Kn a8-a6
A 1. …, K e5-f5
2. Kn a6-c5+ mat
B 1. …, K e5-d5
2. V h5-f4+ mat of
2. V h5-f6+ mat
• Oplossing 12W
Wit wint gemakkelijk als volgt:
1. Kn a8-g8+
A 1. …, K h6-h7
2. Kn g8-e7+, ~
3. Kn e7xc6
B 1. …, K h6-h5
2. Kn g8-h8+, K h5-g4
3. Kn h8-h6+ mat !
(Niet goed is
1. Kn a8-h8+, K h6-g7)
• Oplossing 12Z
1. …, D c6xg2+ ! 2. T c2xg2, Kn f4-f3+ 3. K g1-h1, Kn f3-f1+ 4. T g2-g1, Kn f1-f2+ mat!
• Oplossing 13W
1. Ps f2xd4+
A 1. …, L c7-e5
2. Kn f1xf8+, K h8-g7
3. Ps d4xe6+, K g7-h6
4. Kn f8-f7+
en mat op de 6e zet
B 1. …, e6-e5
2. Kn f1xf8+, D g5-g8
3. Kn f8xg8+, K h8xg8
4. Ps d4-e6+ enz.
C 1. …, K h8-g8
2. Kn f1xf8+, K g8xf8
3. Ps d4xe6+
• Oplossing 13Z
Ja, Zwart geeft mat in 5:
1. …, Kn f8-a8+ 2. K a2-b1, D g5-c1+ ! 3. K b1xc1, Kn a8-a1+ 4. K c1-d2, L c7-a5+ 5. b3-b4, L a5xb4+ mat
• Oplossing 14W
1. Kn c3-c7+
A 1. …, K a7-b8
2. Kn c7-d7+, K b8-a8
3. T c1-a1+, L d5-a2
4. Kn d7xf7
B 1. …, L d5-b7
2. T c1-a1+, K a7-b8
3. Kn c7-d7+, K b8-c8
4. Kn d7xd6+, K c8-b8
5. Kn d6xf7 enz.
• Oplossing 14Z
1. …, P d4xe2 2. Kn c3xe2, L d5xf3+ ! 3. K g2xf3, Ps f7-d5+ 4. Kn e2-e4, T h8-f8+
• Oplossing 15W
1. A d4-e4+, K h7-h6 2. A e4-g4+, K h6-h7 3. A g4xh5+ mat
• Oplossing 15Z
Ja!
1. …, Kn b8-b4+ 2. K a2-a1, Kn b4-b3+ 3. K a1-a2, Kn b3xd4 met gemakkelijke winst
• Oplossing 16W
1. P d5-f6+, K g8-h8
2. L h3-c8 en Wit wint de zwarte Loper.
Zwart is machteloos omdat zijn Keizerin is gebonden aan de verdediging van de beide velden f7 en h7
• Oplossing 16Z
1. …, Kn f8-f2+
2. K h1-g1, Kn f2xh3+
A 3. K g1-f1, Kn h3-g3+ mat !
B 3. K g1-g2, P d3-f4+
4. K g2-f1, Kn h3-h1 of Kn h3-f3 + mat !
• Oplossing 17W
1. Kn b7-d8+, Kn g5-g8 2. Kn d8-f7+ mat !
• Oplossing 17Z
Zwart geeft mat in 2 zetten:
1. …, P h5-g3+ 2. h2xg3 of K h1-g1, Kn g5-h3+ mat !
• Oplossing 18W
1. P d5-f6+
A 1. …, K e8-e7
2. Kn d2-d7+ mat !
B 1. …, g7xf6
2. L h1-c6+, K e8-e7
3. Kn d2-d7+, K e7-e8
4. Kn d7-d5+ mat
• Oplossing 18Z
Zwart wint met
1. …, L f8-c5+
(Minder goed is
1. …, Kn h8-g6+ 2. L h1-g2)
A 2. K g1-g2, Kn h8-g6+
a 3. K g2-h3, 0-0-0 en mat volgt of winst van de Keizerin
b 3. K g2-f3, P b5-d4+
4. K f3-e4, Kn g6-g3+
5. K e4-e5, P d4-c6+ mat !
B 2. T f1-f2, e6xd5 en Zwart wint, bijvoorbeeld
a 3. L h1xd5, 0-0-0
b 3. Kn d2xd5, Kn h8-h3+
4. K g1-g2, Kn h3xf2+
5. K g2-g1, Kn f2-d1+
(of 5. K g2-g3, Kn f2xh1+)
c 3. P h2-g4, 0-0-0
• Oplossing 19W
1. Kn e5-e8+, Ps d5-g8
2. Ps d8-f7+, K h8-h7
3. Kn e8-f8+ mat
Opmerking: Na 1. Ps d8-f7+ volgt pas op de vierde zet mat:
A 1. …, Ps d5xf7
2. Kn e5xf7+
a 2. …, K h8-g8
3. Kn f7-d8+, K g8-h7
4. Kn d8-f8+ mat
b 2. …, K h8-h7
3. Kn f7-f8+ mat
B 1. …, K h8-h7
2. Ps f7-g6+, K h7-g8
3. Kn e5-e8+ mat
• Oplossing 19Z1
Nee, na 1. …, e4-e3+ bereikt Zwart slechts remise door eeuwig schaak: 2. Kn e5xd5, Kn d1xf2+ enz. Hier faalt 2. …, e3-e2 ? op 3. Ps d8-f7+, K h8-h7 4. Ps f7-g6+ !!, K h7xg6 5. Kn d5-f4+, K g6-g5 6. h2-h4+ mat !
• Oplossing 19Z2
Met een zwarte pion op g5 erbij kan Zwart aan zet fraai winnen:
1. …, e4-e3+
A 2. K g2-h3, Kn d1xf2+ mat
B 2. f2-f3, Kn d1-f2+
3. K g2-g1, Kn f2xf3+
a 4. Kn e5xf3, Ps d5xf3+ mat !
b 4. K g1-h1, Kn f3xf1+ mat
c 4. K g1-g2, Kn f3-h4+
5. K g2-g1, Kn h4-h3+ mat
C 2. Kn e5xd5, e3-e2 !!
(Niet 2. …, Kn d1xd5
3. Ps d8-f7+, K h8-h7
4. Ps f7xd5, e3-e2
5. Ps d5xb4 en Wit wint)
a 3. P f1-e3, e2-e1 =Ps +
a.1 4. K g2-h3, Kn d1xf2+ mat
a.2 4. K g2-g1 of h1, Ps e1-f3+ mat
a.3 4. K g2-f1, Ps e1-d3+
5. K f1-g2, Kn d1-e1+
6. K g2-h3, Ps d3xf2+ mat !
b 3. K g2-f3, e2-e1 =Ps +
b.1 4. K f3-g4, Kn d1xf2+
5. K g4-h5, Ps e1-f3+
b.2 4. K f3-e2, P b5-c3+
(ook kan 4. …, Kn d1-c1+
5. K e2-e3, Ps e1-g2+)
5. Kn d5xc3, Ps e1xc3+
6. K e2-f3, Ps c3-d5+
7. K f3-e2, Kn d1-c3+
8. K e2-d2(e1), Ps d5-f3+ mat
c 3. Kn d5xd1, e2xd1 =D en Zwart wint
d 3. Ps d8-f7+, K h8-h7
4. Ps f7-g6+, K h7xg6
5. Kn d5-e5+, K g6-h7
6. Kn e5xe2, P b5-d4
7. Kn e2-e8, P d4-e6 en Zwart wint
e 3. Kn d5-e3, e2-e1 =D
4. Kn e3xe1, Kn d1xe1+
of 3. …, Kn d1xe3+
4. P f1xe3, e2-e1 =D en Zwart wint
• Oplossing 20Z
1. …, L b5-d3+
A 2. K b1-c1, Kn b6-b1+ mat
B 2. K b1-a1, Kn b6-a4+ mat
C 2. K b1-a2, L d3-c2
3. K a2-a1(a3), Kn b6-a4+ mat
• Oplossing 21W
Wit geeft mat in 2:
1. Kn h7-h5+
A 1. …, K f5-g4
2. L a4-d1+ mat
B 1. …, K f5-g6
2. L a4-e8+ mat
• Oplossing 22W
1. L a6-d3+
A 1. …, K f5-e5
2. Kn h7-d7+ mat
B 1. …, K f5-g4
2. K e3-e4, e6-e5
3. L d3-e2+ mat
Opmerking: Niet goed is
1. h2-h3, e6-e5
en ook niet
1. L a6-c8, K f5-g6
• Oplossing 23W
1. Kn h7-h5+
A 1. …, K f5-e6
2. Kn h5-h6+, K e6-d5
3. Kn h6-b6+ mat !
B 1. …, K f5-g4(g6)
2. L b5-e2(e8) + mat
• Oplossing 24W
1. Kn h7-h6+
A 1. …, K f5-g5
2. Kn h6-h5+, K g5-g4
3. h2-h3+ mat
B 1. …, K f5-e5
2. L e8-c6, e7-e6
3. Kn h6-f7+ mat
• Oplossing 25W
1. L f8-c5
A 1. …, K f4-e5
2. Kn h6-h5+ mat
B 1. …, K f4-g5
2. L c5-e3+ mat
C 1. …, K f4-g3
2. L c5-d6+, e6-e5
3. L d6xe5+ mat
D 1. …, e6-e5
2. Kn h6-h4+, K f4-g5(g3)
3. L c5-e7(f2) + mat
Superschaak, creatief schaak zonder openingstheorie